مقایسه روش های استخراج سم دیازینون از محصول برنج شرق استان گیلان و اندازه گیری آن

دیازینون [o,o-diethyl o-(2-isopropyl-6-methylpyrimidin-4-yl) thiophosphate] یک آفت کش ارگانوفسفر است که یطور گسترده در کشاورزی و کارهای غیرکشاورزی استفاده می شود. مشکل اولیه این سم در رابطه با کشتار پرندگان، آلودگی آب های سطحی و اثر آن بر سلامت انسان ها است. اثرات سمی دیازینون به دلیل اثر رقابتی آن با استیل کولین استرآز می باشد. مطالعات متابولیتی در حیوانات نشان داده است که مسیر اصلی متابولیسم دیازینون، اکسیداسیون و تولید چندین متابولیت با اثر رقابتی بزرگتر با استیل کولین استرآز شناخته شده است. دیازینون می تواند بر سیستم عصبی انسان اثر کند و چندین آژانس حفاظتی اروپایی مقررات شدیدی را در استفاده از آن اعلان کرده اند. بنابراین کنترل باقی مانده دیازینون در محصولات کشاورزی مهم می باشد. روش های قابل اعتماد آنالیتیکی برای اندازه گیری مقدار این آفت کش مورد نیاز است. در این کار تعدادی از روش های استخراج مانند استخراج مایع – مایع، استخراج با فاز جامد (نانو لوله های کربن چند دیواره)، استخراج از طریق نقطه ابری و استخراج به روش سوکسله در جهت استخراج دیازینون از نمونه برنج و پوسته آن به کمک hplc مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان می دهد که استخراج با نانو لوله های کربن چند دیواره راحت تر بوده و زمان استخراج نیز کوتاهتر می باشد و سازگاری بیشتری با hplc دارد. جهت شناسایی پیک ها از hplc-mass با یونیزاسیون الکترو افشانه ای (esi) استفاده شد.